Zastanawiasz się, czym jest nisza rynkowa i jak ją znaleźć? Nic dziwnego, bo poszukiwanie niszy rynkowej może być przepisem na szybkie i skuteczne zrobienie biznesu. Szczególnie warto to wykorzystać, jeśli już znajdujesz się w jakieś niszy rynkowej. Musisz wtedy zadbać o jej opłacalne zagospodarowanie.
Z drugiej strony jeśli tylko zainteresował Cię temat nisz rynkowych i chcesz znaleźć jakąś dla siebie, to sprawa robi się nieco bardziej skomplikowana. Nisze najczęściej wymagają specjalizacji, więc przygotuj się na rozpoczęcie nieco dłuższej podróży w celu odnalezienia swojej niszy.
Co znajdziesz w artykule (spis treści)
Co to jest nisza rynkowa
Zacznijmy od początku – czym właściwie jest nisza rynkowa? Otóż, aby produkt czy usługę nazwać niszową, muszą one mieć pewne cechy. Są nimi przede wszystkim:
- wysoka jakość
- ograniczona dostępność
- specjalizacja.
Być może od razu zaświeci się w Twojej głowie żarówka związana ze słowem „luksus”. I bardzo dobrze, bo dobra luksusowe bardzo często reprezentują nisze rynkowe. Produkt luksusowy powinien się wyróżniać, a jeśli jest ekskluzywny, to klienci zapłacą za niego więcej. Dlatego jeśli możesz, to zadbaj o wysoką jakość w Twojej ofercie.
Jeśli możesz zagospodarować więcej niż jedną grupę odbiorców, to możesz dostosować produkty pod potrzeby i możliwości klientów poprzez warianty czy pakiety. Możesz stworzyć podstawowy produkt zaspokajający najważniejsze potrzeby użytkowników, a do tego stworzyć np. wariant limitowany. Może to być wykonany z lepszych materiałów produkt, a jeśli oferujesz usługi, to mogą one dostarczać więcej korzyści.
Pamiętaj, że nie ma rozwiązań przygotowanych dla każdego. Dlatego staraj się celować w jak najkonkretniej zdefiniowanych odbiorców w danej niszy rynkowej. Bardzo często takie osoby będą szukały pewnych korzyści ukrytych w niszowej usłudze. Tak samo jeśli szukają produktu, to takiego który zaspokoi ich określone potrzeby. Omówię to później na przykładach, a teraz zapamiętaj, że w niszach rynkowych specjalizacja jest jednym z fundamentów funkcjonowania w nich.
Typy nisz rynkowych
Biznes niszowy wcale nie musi być unikalny ani zorientowany na innowacje. Wszystko zależy od tego, czy spodziewamy się dużej konkurencji. Żebyś to mógł lepiej zrozumieć, przygotowałem poglądową rozpiskę czterech typów nisz, jakie możesz znaleźć na rynku.
Lokalizacyjna nisza rynkowa
Jeśli masz jedyną budkę z lodami przy jakiejś plaży, to masz biznes, który wpisuje się w nisze rynkową. Już samo bycie pierwszym stanowi dobrą przewagę konkurencyjną. W celu uniknięcia konkurencji z Tobą, zainteresowanie innych przedsiębiorców może iść w kierunku otwarcia baru. Klient będzie mógł zaspokoić 2 potrzeby, a wy nie będziecie bezpośrednio konkurować.
Możesz próbować podtrzymywać swój stan przewagi poprzez np. wykupienie wszystkich gruntów w danej lokalizacji, jeżeli masz takie możliwości. W ten sposób możesz otwierać kolejne biznesy, które zagospodarują potrzeby, jakie ma ten mały rynek.
Zasięg terytorialny niszy rynkowej może odnosić się do różnych obszarów – regionów, miast, państw itp. Jeśli jakieś przedsiębiorstwo odniosło sukces na danym rynku, to jest spora szansa, że inna firma zagospodaruje inny rynek tych samych produktów w innym mieście czy państwie.
Co istotne dotyczy to także usług elektronicznych. Dobry przykładem może być amerykański portal aukcyjny jakim jest eBay i polski odpowiednik – Allegro. Pokazuje to, że w Internecie również działa niszowość za względu na zasięg terytorialny rynku.
Nisza demograficzna
Osoba dorosła ma przed sobą inne obowiązki czy wyzwania niż dziecko. Oczekiwania nastolatka wobec telefonu są różne od tych, których ma osoba w podeszłym wieku. Dlatego podobne usługi czy produkty dla różnych grup nie mają sensu. To bardzo dobrze obrazuje nisze rynkowe, które istnieją w tym segmencie rynku.
Zależnie od tego, kto będzie Twoim klientem, warto przede wszystkim sprecyzować 2 grupy danych:
- wiek – jak wcześniej wspomniałem – telefon statystycznego dziadka i wnuczka najpewniej będą się bardzo różnić
- płeć – trudno będzie znaleźć mężczyznę z różowym telefonem, natomiast kobieta chętniej zdecyduje się na inny kolor niż czarny czy szary.
Nisza z tytułu zainteresowania
Ten rodzaj niszy jest nieco bardziej skomplikowany, bo obejmuje niestandardowy rodzaj rynku niszowego. Chodzi o specyficzny element potencjału na wybranym segmencie rynku. Na taki potencjał składają się osoby o podobnych zainteresowaniach. Możesz im dostarczyć określonych korzyści, jeśli wiesz czego potrzebują. Najpewniej uda Ci się to zrobić, jeśli jesteś osobą z podobnymi zainteresowaniami.
Opiszę to bardziej po ludzku na przykładzie – osoby, które są zainteresowane morsowaniem mogą być chętne do zakupu akcesoriów związanych z tą aktywnością. Mogą to być buty do chodzenia w wodzie po kamienistym podłożu, które jednocześnie przepuszczają wodę. Innym produktem dla osób morsujących może być specjalna narzuta, która ułatwi przebranie się, gdy jesteś zmarznięty po wyjściu z lodowatej wody.
Źródłem Twojej przewagi konkurencyjnej jest tutaj Twoje zainteresowanie morsowaniem. Robisz to samo, więc wiesz czego potrzebujesz i co ważniejsze – czego potrzebują inni.
Możesz zagospodarować szeroko niezaspokojone potrzeby odbiorców na rynku dostarczając im określonych korzyści. Mogą być tak naprawdę zwykłe przedmioty dostosowane pod potencjalnych klientów. Wracając do przykładu z morsowaniem, to termos czy kubek z chwytliwym hasłem podkreślającym dobroczynny wpływ zimnych kąpieli na zdrowie może być trafionym produktem.
Nisza ze względu na specjalizację
Jako ostatni rodzaj niszy chcę Ci przedstawić tą związaną ze specjalizacją na rynku. Chodzi o to, że z innych produktów czy usług będzie korzystał ekspert zajmujący się zawodowo daną dziedziną, a z innych amator.
Zobrazuję to na przykładzie poziomów specjalizacji w piłce nożnej:
- Zawodowy piłkarz będzie miał całą masę wyspecjalizowanych butów i ubrań, które będzie stosował zależnie od warunków, jakie panują na boisku. Do tego będzie korzystał z usług całego sztabu szkoleniowców i ekspertów z takich dziedzin jak zdrowie czy wydolność. Taka osoba może być zainteresowana np. innowacyjnym miniaturowym urządzeniem do ciągłego mierzenia parametrów ciała, które nawet może kosztować majątek.
- Amator natomiast najpewniej będzie miał jedną parę butów do gry w piłkę nożną i jednocześnie nie będzie miał potrzeby korzystania z wyspecjalizowanych usług. Taka osoba najczęściej wyda co najwyżej drobną kwotę na mierzenie parametrów ciała, jeśli w ogóle będzie ją interesował zakup takiego produktu.
Problem z niszą opartą na zainteresowanych czy specjalizacji
Nawiązując do ostatnich dwóch typów nisz, muszę podkreślić, że znaleźć niszę rynkową ze względu na zainteresowania czy specjalizację, jest znacznie trudniej osobie spoza tych obszarów. Najłatwiej jest zauważyć potencjalne grupy klientów będąc zaangażowanym w daną dyscyplinę czy branżę, a także mając określony poziom specjalizacji. Dlatego najlepiej skup się na dziedzinach, w których sam jesteś zaangażowany.
Nisza rynkowa na przykładach
Jeżeli chcesz założyć własną firmę, pamiętaj żeby tylko inspirować się przedstawionymi przykładami nisz rynkowych. To, że udało Ci się znaleźć wartościowy segment rynku to jedno, ale to czy uda Ci się go zagospodarować to drugie. Dlatego jak już wspomniałem – najlepiej działaj na bazie cech segmentu rynku, który jest Ci znany.
Wracając do przykładów – wcześniej w tekście przedstawiłem Ci już przykład wykorzystania niszy dla jedynej budki z lodami przy plaży. Drugi to było dopasowanie cech telefonu pod dane demograficzne przyszłego użytkownika tego produktu. Jako trzeci był przykład akcesoriów dla osób zainteresowanych morsowaniem. Jako ostatni (czwarty) przykład przedstawiłem niszę dla specjalistów z mierzeniem parametrów ciała przez zawodowych piłkarzy.
Przedstawię do tego jeszcze dwa dodatkowe przykłady na konkretne wykorzystanie niszy rynkowej. W pierwszym załóżmy, że Twoim hobby jest ważenie piwa. Znając tę branżę przy okazji znasz też dostępne na rynku produkty – od piw rzemieślniczych, aż po koncernowe piwa.
Eksperymentując w domu, tworzysz zupełnie nowy smak piwa, które bardzo smakuje Tobie jak i znajomym, którzy nie mają takiego hobby. Masz dzięki temu solidny fundament na zagospodarowanie niszy w postaci niszowego produktu, który wyróżnia unikatowy smak.
Drugi dodatkowy przykład opieram na tym, że jest duża szansa, że jesteś właściciel przedsiębiorstwa lub chcesz założyć firmę. Zakładamy teraz, że masz własny biznes wytwarzający artykuły papiernicze, poznajesz swoje grupy odbiorców i masz statystki, którymi produktami Twoi klienci są zainteresowani.
W końcu przeglądając znajdujące się produkty w Twojej ofercie, zdajesz sobie sprawę, że możesz w dużej mierze ograniczyć koszt produkcji papierowych notatników, korzystając z makulatury z recyklingu, którą lokalna spalarnia utylizuje.
Mając tańszy materiał możesz ustanowić koszt notatników na podobnym poziomie, co konkurencja, a jednocześnie masz większe zyski. Jednocześnie trafiając w potrzeby klientów zainteresowanych ekologią zwiększasz wolumen sprzedaży!
To oczywiście tylko teoretyczne przykłady, ale obrazują szereg możliwości, jakie są na rynku. Trzeba je tylko odnaleźć i zagospodarować – do czego zaraz dojdziemy.
Jakie nisze były w 2021 i w poprzednich latach
Teraz nawiążę pokrótce do historii, gdyż najczęściej rynek niszowy występuje na początku tworzenia się nowej branży. Dla zobrazowania, gdy powszechnym środkiem transportu były zaprzęgi konne, to warto było założyć firmę produkującą auta.
Gdy telefony komórkowe były dobrem luksusowym, warto było zakładać przedsiębiorstwa zajmujące się ich produkcją. No i oczywiście gdy telefony komórkowe były dostępne z klawiaturą z przyciskami, warto było zacząć produkować smartfony.
Tragiczny jest tutaj wręcz „antyprzykład” firmy Nokia, która była potentatem na tym rynku, a przegapiając zmianę paradygmatu branży, oddała palmę pierwszeństwa konkurencji.
Nisze rynkowe 2021
Jeśli chodzi o nisze rynkowe konkretnie w 2021 roku, to dobrym przykładem będą surowce. Utrudnienia w ich dostawach spowodowały spadek produkcji elektroniki czy samochodów.
Nieco komicznym przykładem z jeszcze wcześniejszego roku może być nisza związana z mniejszą dostępnością papieru toaletowego, który był wykupowany przez panikujących ludzi. Znam też osobę, która obserwując sytuację w Azji, trafnie odczytała przyszłe potrzeby w naszym kraju i zrobiła zapas maseczek, które mogą potem z zyskiem odsprzedać.
Nisze rynkowe 2022
Biorąc pod uwagę wcześniejszy fragment wpisu, historia pokazuje, że bycie na fali nowo powstającej branży jest bardzo istotne. Najlepiej gdy samemu zaangażujesz się w kreowanie niszy rynkowej. Przedstawiam kilka trendów i branż, które z niszy rynkowej mają potencjał, do wzrostu adopcji, a co za tym idzie znalezienia dużej grupy klientów w przyszłości. Potencjalne nisze rynkowe w 2022 roku możesz znaleźć w poniższych dziedzinach:
- Technologia Blockchain i kryptowaluty z Bitcoinem na czele, a także NFT, DEFI itp. – mogą znacząco wpłynąć na praktycznie wszystkie branże działające online.
- Sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe, automatyzacja oraz robotyzacja – zwiększą możliwości specjalistów oraz pozwolą zastąpić ludzi w większości prostych czynności.
- Zdalna praca – trend w ciągu kilku miesięcy przeszedł z niszy do powszechnej adopcji. Aktualnie istnieje potrzeba sporo narzędzi ułatwiających pracę zdalną. Rynek jest duży i dynamiczny, dlatego warto spróbować stworzyć nowe usługi, których będą potrzebować osoby pracujące w ten sposób.
- Cyberbezpieczeństwo – temat aktualny od czasu powstania Internetu, a wraz z rosnącą liczbą usług przenosznych do Internetu, zagrożeń online jest tylko coraz więcej.
Jak pewnie zauważyłeś, warto otwierać przede wszystkim nowoczesne biznesy oparte na rosnących trendach, aby wykorzystać pojawiające się nisze rynkowe w 2022 roku. Chcę jednak zwrócić Twoją uwagę na to, że można też odgrzać te już dość stare, a nawet zapomniane.
Czytałem niedawno o warsztacie kowalskim, który wytwarza produkty ręcznie – tak jak było to robione przed wiekami. W takiej niszy rynkowej nie masz konkurencji, bo inni mają nowoczesne metody obróbki stali. Znajdują się koneserzy na rynku, którzy docenią takie ręcznie wykonywane produkty.
Dodam jeszcze, że niestety jest także ryzyko, że Twoje prognozy się nie sprawdzą i wybrana przez Ciebie nisza na rynku nie wejdzie do powszechnego zastosowania, a Ty zostaniesz z niczym. Choć jest to ryzyko, które ogólnie jest związane z biznesem.
Jeśli szukasz konkretnych pomysłów na założenie firmy – to zachęcam Cię do zapoznania się z artykułem „Pomysły na biznes„.
Korzyści ze strategii opartej na niszy rynkowej
Podsumujmy krótko, jakie korzyści niesie za sobą strategia oparta na rynku niszowym.
- brak lub mniejsza konkurencja
- efekt pierwszeństwa lub też przewaga pierwszeństwa
- łatwiejsze budowanie rozpoznawalności
- potrzeba mniejszego kapitału na start
- lepsze zwroty (wyższa marża)
- szybszy rozwój
- lepsza znajomość danego rynku i klientów
- większa dynamika reagowania na zmiany na rynku
Są też minusy działania w niszy rynkowej np. mniejsza skalowalność biznesu czy konieczność dobrego rozeznania w niszy już od samego początku działania w niej. Do tego sam efekt pierwszeństwa też ma wadę, bo łatwiej jest sprzedać klientowi piątą czy setną parę butów niż pierwszą. Nisza rynkowa ma tę cechę, że na początku trudniej jest zdobyć pierwszych klientów. Dlatego warto postawić na budowanie widoczności na rynku i edukację klientów.
Jak szukać niszy rynkowej
W tym momencie zapewne aż się palisz, aby dowiedzieć się, jak znaleźć niszę rynkową. Na pewno koniecznym jest, aby nasz produkt nie miał konkurencji lub przynajmniej, aby była to słabo zagospodarowana część rynku.
Do tego raz jeszcze przypomnę, że należy szukać niszy rynkowej w obszarze swoich działań czy zainteresowań. Wtedy będzie to po prostu łatwiejsze – można nawet powiedzieć, że będzie to naturalnym następstwem naszego zaangażowania w danej niszy. Nie zapominaj, że musisz również oszacować opłacalność niszy.
W związku z powyższym, pierwszym elementem powinno być po prostu proaktywne działanie. Wyodrębnienie niszy rynkowej powinno być jego następstwem. Staraj się szukać braków lub ulepszeń w tym, co robisz. W miarę praktyki będziesz miał coraz więcej pomysłów na zagospodarowanie Twojej niszy rynkowej. Możesz wspomóc się, robiąc ćwiczenia na kreatywność.
Jeśli dysponujesz czasem lub możesz przeznaczyć na to środki, to proponuję Ci wykonać badania rynkowe. Pytaj klientów o ich problemy z produktami/usługami. Możesz też pytać o poziom zaspokojenia ich potrzeb oraz czego im brakuje w tym, z czego aktualnie korzystają.
Marketing niszowy – online
Wiesz już, że w niszy występuje wąsko zdefiniowana grupa klientów, która jest zainteresowana skorzystaniem z danego produktu. Twój produkt musi być niszowy, czyli posiadający cechy, jakich nie niesie ze sobą żaden inny podobny produkt na rynku. Dlatego zainteresowanie rynku można rozbudzić nawet tylko zaprezentowaniem rozwiązania konkretnej potrzeby lub prezentując produkt i korzyści związane z jego posiadaniem.
Działania marketingowe w niszowym segmencie rynku są raczej trudne do wyskalowania, a jednocześnie powinny być mocno dopasowane pod konkretnych odbiorców. Dlatego marketing w niszy rynkowej najczęściej warto prowadzić głównie online.
Nie musisz ograniczać się do reklam w Internecie. Warto też postawić na pozycjonowanie i content marketing. Treść udostępniana w mediach społecznościowych także wzmocni dotarcie do klientów. Są też szanse na pozyskanie klientów offline w miejscach zgromadzenia klientów np. targach czy konferencjach powiązanych z dziedziną niszy.
Jeśli chcesz poczytać o content marketingu, to zachęcam Cię do zapoznania się z serią artykułów poświęcanej tej tematyce na blogu.
Jak zagospodarować niszę rynkową
Obierz za cel poznanie swoich najlepszych (czy też pierwszych) odbiorców. Nisza rynkowa najczęściej nie jest duża, więc możesz poznać klientów osobiście. Dowiedz się, jakie mają oczekiwania, o czym marzą i jakie mają potrzeby. Następnie skup się na tym, aby można było te potrzeby jak najlepiej zaspokoić.
Niestety nie ma tutaj jednej odpowiedzi, przez co najczęściej musisz działać na zasadzie prób i błędów. Staraj się dążyć do specjalizacji. Jako ekspert dodawaj to, czego klienci chcą i redukuj to, czym nie są zainteresowani.
Do tego pracuj nad marką, a najlepiej od razu dąż do bycia marką premium. Logicznym następstwem jest przecież, że pojawią się nawet na rynku niszowym konkurenci. Gdy podaż przekroczy zapotrzebowanie grupy docelowej, to niszowość przestanie być przewagą konkurencyjną. Dlatego budowanie rozpoznawalnej Twojej marki już od samego początku, będzie źródłem Twojej przewagi konkurencyjnej.
Jeśli już prowadzisz biznes, to usprawnianie własnego biznesu powinno być Twoim podstawowym dążeniem. Możesz też działać poprzez dodanie usług komplementarnych „w pakiecie” do produktów. Jako ludzkość dążymy do wygody.
Nikt nie lubi kupować mięsa u rzeźnika, potem pieczywo w piekarni i na koniec ciasto w cukierni? Chcemy mieć wszystko za jednym razem! Najlepiej dostarczone pod nos, bez własnego wysiłku. Pytanie czy jesteś w stanie tak zorganizować dystrybucję Twojego produktu czy produktów?
Podsumowanie
Jak się zapewne domyślasz po przeczytaniu artykułu, to nie aż tak trudno jest znaleźć niszę. Większym wyzwaniem jest zagospodarowanie znalezionej niszy. Jeśli uda Ci się wdrożyć powyższe wskazówki, to uzupełnienie niszy rynkowej jest dużo łatwiejsze. Do tego, a co też jest ważne – bezpieczniejsze. Ponieważ od razu będziesz przygotowany na walkę o potencjalnych klientów z konkurencją na rynku. Powodzenia.
Bibliografia
- Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera. Autorzy: Osterwalder Alexander, Pigneur Yves.
- Strategia błękitnego oceanu. Wydanie rozszerzone. Autorzy: Renee Mauborgne Kim W Chan.